Het is belangrijk dat blaas en darmen zo goed mogelijk functioneren om complicaties te voorkomen bij kinderen met spina bifida van 0 – 4 jaar.
Er wordt secuur gekeken naar de blaasfunctie met als doel de nieren zoveel mogelijk te beschermen. Het kan zijn dat je al begint met afhankelijk van de onderzoeken die je met je kind krijgt. Katheteriseren houdt in dat je de blaas leeg maakt met een soort steriel rietje: een katheter, De onderzoeken vinden in het ziekenhuis plaats met een aparte afspraak. De onderzoeken worden uitgevoerd door een gespecialiseerde stomaverpleegkundige in samenspraak met de uroloog.
Meestal wordt er tijdens een controlebezoek ook een echo van de darmen gemaakt. Om het functioneren van de darmen te volgen. Vrijwel alle kinderen met spina bifida hebben in meer of mindere mate last van darmproblemen. Dit komt omdat de zenuwen vanuit het ruggenmerg niet of niet voldoende zijn aangelegd om de darmen goed aan te sturen.
Laxeermiddelen en darmspoelen
Een zo goed mogelijke darmfunctie is op iedere leeftijd belangrijk voor een gevoel van welbevinden. Afhankelijk van de ontlastingsproductie zal je kind laxeermiddelen voorgeschreven krijgen van de uroloog of de kinderarts. Soms zijn aanvullende middelen nodig, zoals een klysma of op wat latere leeftijd colonspoelen (darmspoelen).
Zolang je kind nog niet zindelijk hoeft te zijn, zal er waarschijnlijk niet worden begonnen met darmspoelen. Ook moet er dan een goede toiletvoorziening zijn waarin je kind op een ontspannen manier een poos boven het toilet kan zitten.
Darmspoelen is een veel gebruikte methode om de incontinentie van ontlasting bij kinderen en volwassenen met spina bifida te voorkomen. Darmspoelen kan zowel handmatig als met een elektrische pomp gebeuren.
De methode gaat als volgt: vanuit een reservoir via een slang in de anus wordt er 1 á 2 liter ( afhankelijk van het lichaamsgewicht) lauw water in de endeldarmen dikke darm gebracht. Vaak wordt het water aangevuld met een klein beetje zout om het tot een meer lichaamseigen vocht in de darm te laten lopen. Dit geeft minder verkramping van de darm. Na het inbrengen blijf je op de wc zitten, en blijf je zitten totdat het water samen met de ontlasting het lichaam heeft verlaten. De procedure neemt ongeveer een half uur tot een uur in beslag. De tijdsduur kan per keer verschillen.
Het lichaam went aan de tijd van de darmspoeling en daarom is het verstandig om dit het liefst op hetzelfde moment van de dag en week te doen. Het aantal keren per week is afhankelijk van de mate van incontinentie of obstipatie ( verstopping) van de darmen en dit verschilt van persoon tot persoon. Continentie kan 24 – 48 uur bedragen bij regelmatig colonspoelen.
Voor kinderen is het belangrijk dat zij een goede postoel hebben waarin zij comfortabel kunnen zitten boven het toilet. Voor deze voorziening kan je de ergotherapeut benaderen.
Chronische verstopping
Soms produceert een kind wel ontlasting maar is er toch sprake van een verstopping. Er wordt dan gesproken over “overloopdiarree”. Dunnere ontlasting baant zich een weg langs dikkere ontlasting, terwijl de dikkere ontlasting blijft zitten en voor steeds meer obstipatie (opstopping) zorgt. Chronische opstopping gaat ten koste van de elasticiteit van de darmen, en geeft een moe gevoel en weinig eetlust.